سکتور خط آهن‌افغانستان در مسیر انکشاف و مسلکی‌سازی
یکی از نهادهای که در سال‌های اخیر و برای نخستین‌بار در سازمان اداری کشور ایجاد گردید، اداره خط آهن است. این اداره هشت سال قبل در چارچوب وزارت فوایدعامه، در شرایطی ایجاد گردید که کم‌ترین نیروی متخصص در عرصه خط آهن در کشور وجود داشت و یا هم اگر بود، در دیگر عرصه‌ها مصروف کار بودند.
بنابر این، نهاد نوپای اداره خط آهن با چالش‌های متعدد به‌ویژه کم‌بود نیروی کاری متخصص و مجرب مواجه بود. از این‌رو، استخدام، آموزش و ارتقای ظرفیت نیروی بشری در سکتور خط آهن، یکی از اولویت‌ها و اهداف مهم اداره تعیین گردید.
در این راستا، به‌خصوص پس از آن که اداره خط آهن به یک نهاد مستقل بودجوی ارتقا پیدا کرد، رهبری آن با کشورهای همسایه و منطقه وارد گفت‌وگو شد که در نتیجه زمینه آموزش مسلکی و تجربی صدها کارمند اداره، در بخش‌های تخنیکی مورد نیاز در داخل و خارج کشور فراهم گردید.
طی سال‌های اخیر صدها تن از کارمندان اداره خط آهن در چندین گروه، برای آموزش‌های کوتاه مدت، میان مدت و دراز مدت به کشورهای چین، اوزبیکستان، ترکمنستان، تاجیکستان، پاکستان، ترکیه، جاپان، هند و ایران اعزام شدند.
آنان در بخش‌های مطالعات و پروژه‌سازی، حفظ و مراقبت تأسیسات، بهره‌برداری و انتقالات در مراکز تحصیلی کشورها، توسط متخصصان خط آهن آموزش داده و سپس در بخش‌های مربوطه در اداره خط آهن به کار گماشته شدند.
در حال حاضر ۲۵ تن از محصلین افغانستان، با هزینۀ اداره خط آهن و همکاری دولت اوزبیکستان، در این کشور در رشتۀ انجنیری خط آهن در مقطع لیسانس، نیز مصروف تحصیل هستند. پس از فراغت قرار است این محصلین در بخش‌های سروی و مطالعات، ساختمانی، بهره‌برداری و حفظ و مراقبت سکتور خط آهن کشور مصروف کار شوند.
افزون بر این، براساس ضرورت برای نخستین‌بار رشته انجنیری خط آهن در پوهنتون پل‌تخنیک کابل ایجاد گردید که انجنیران خط آهن را در سطح لیسانس فارغ می‌دهد. زمینه استخدام برای اکثریت آنان در هماهنگی با کمیسیون مستقل اصلاحات اداری و خدمات ملکی، پس از فراغت در اداره خط آهن فراهم گردید و اینک بخشی از نیروی کار مؤثر این اداره را تشکیل می‌دهند.
براساس برنامه اداره خط آهن و تعهدات برخی از کشورها، قرار است شمار دیگری از کارمندان اداره خط آهن جهت فراگیری آموزش‌های مسلکی و تجربی به خارج اعزام شوند و هم‌چنان، متخصصان خارجی در داخل کشور آنان را آموزش دهند. هم‌چنان، تلاش‌ها جریان دارد که در همکاری با اداره تعلیمات تخنیکی و مسلکی، انستیتوت ملی خط آهن در داخل کشور ایجاد گردد.
اینک تحت چتر اداره خط آهن افغانستان، گروهی از متخصصان مجرب گرد هم آمده‌اند که درعرصه‌های سروی، مطالعات، احداث، حفظ و مراقبت، بهره‌برداری خط آهن و انتقال اموال تجارتی کار می‌کنند و چشم‌انداز روشنی فرا راه سکتور خط آهن کشور گشوده شده است.
توجه و حمایت دوامدار دولت از این اداره، سبب شده که امروزه سکتور خط آهن نقش عمده‌یی در عرصه فعالیت‌های ترانسپورتی کشور ایفا نماید و دیدگاه؛ افغانستان به‌مثابه مرکز اتصال و همکاری‌های منطقه‌یی را، به واقعیت تبدیل نماید و افغانستان از وابستگی ترانسپورتی به برخی از کشورها، خارج گردد.
افغانستان اینک به شبکه خط آهن کشورهای اوزبیکستان، ترکمنستان و ایران متصل است که از طریق شبکه خطوط آهن کشورهای یاد شده، مسیر تجارت و ترانزیت اموال تجارتی افغانستان به بسیاری از کشورهای منطقه، آب‌های گرم و کشورهای اروپایی، باز شده است.
در حال حاضر روزانه صدها واگون حامل هزاران تُن اموال تجارتی در ایستگاه‌های خطوط آهن حیرتان- مزارشریف، آقینه – اندخوی، خواف – هرات و تورغندی انتقال و تخلیه و بارگیری می‌شود و اداره خط آهن به یکی از اداره‌های مهم تخنیکی و عایداتی کشور تبدیل شده است.